Uygulama Katmanı Protokolleri Nelerdir?

Uygulama Katmanı Protokolleri Nelerdir?

1.DNS
İnternet bağlı ve farklı alanlarda olan binlerce sunucu, her gün internette kullanılan hizmetleri sağlar. Bu sunucuların her birine, bağlı olduğu yerel ağda, sunucuyu tanımlayan benzersiz bir IP adresi atanır.
İstemcilere hizmet veren bu sunuculara erişmek için sunucuların IP adreslerinin bilinmesi gerekir. Fakat tüm sunucuların IP adreslerinin akılda tutulması mümkün değildir. Bunun yerine, kullanıcı dostu internet adresleri (www.stajdosyasi.com gibi) kullanılmaktadır.
DNS(Domain Name System, Etki Alanı Adlandırma Sistemi), www.stajdosyasi.com  gibi  internet adreslerinin, IP adreslerine çevrimini sağlar.
2.FTP ve TFTP
File Transfer Protocol (FTP);veriyi,bir uç aygıttan diğerine iletim için kullanılır. Bir dosyayı FTP kullanarak başka bir TCP/IP ağı üzerindeki kullanıcıya yollamak için o ağdaki bilgisayarda geçerli bir kullanıcı ismi ve şifresi gerekmektedir. Birçok FTP sunucusu, kullanıcı ismi ve parola olmadan erişim için "anonim FTP" (anonymous FTP) desteği verir. Bu kullanım için kullanıcı adı olarak “anonymous” parola olarak ise bir e-mail adresi girilmesi gerekmektedir.FTP, TCP 20 ve 21 numaralı portlardan hizmet vermektedir. TCP port 20 üzerinden veri transferi gerçekleştirilirken TCP port 21 ise kontrol amaçlı kullanılmaktadır.
TFTP (Trivial File Transfer Protocol), FTP'nin temel fonksiyonel şekli olarak ifade edilen basit bir dosya transfer protokolüdür.Basit yapısından dolayı kullanılması esnasında çok az bellek tüketilmektedir. Bu özelliğinden dolayı, yeterli yığın bellek cihazı (massstoragedevice) olmayan yönlendiricilerin önyüklemesinde kullanılır.
Bu protokol UDP üzerinde 69. port kullanılarak uygulanmıştır.TFTP basit ve uygulanması kolay olacak şekilde tasarlanmıştır ve bu nedenle çoğu FTP özelliğinden yoksundur.TFTP sadece dosya alma ve gönderme işlemlerini yapar.Dizinleri listelemez ve şu anda kullanıcı kimlik doğrulaması için bir kural yoktur.

3.HTTP ve HTTPS
HTTP (HyperText Transfer Protocol),web sayfalarını istemciye ulaştıran temel protokoldür. Bir web adresine bakılmak istendiğinde, istenilen sayfa bilgisayara gelmeden önce  arka planda bir dizi işlem gerçekleşir. İlk önce, internet tarayıcısı görüntülenmek istenen web sayfasının adresini ve port numarası olarak 80’i, sunucuya bildirir. Sunucu 80 numaralı porttan bir istek aldığında bunun http isteği olduğunu anlar ve istemciye web sayfasını gönderir.Web sayfalarındaki bilgi HTML, XML veya XHTML dilleri kullanılarak kodlanır. İşlem gerçekleşmezse hata mesajı alınır. İşlemin gerçekleşmesi hâlinde son olarak http servisiyle yapılan bağlantı kesilir.
1990 yılından beri kullanımda olan http, internet adreslerinin önüne “http://” yazılarak kullanılır. Girilecek adresin önüne “http://” getirilmese bile internet tarayıcıları bu eksikliği tamamlayarak internette sorunsuzca gezinti yapılmasını sağlar.HTTP protokolü güvenli bir protokol değildir; bilgi ağ üzerinden gönderilirken başka kullanıcılar tarafından kolayca müdahale edilebilir. Verilerin güvenliğini sağlamak amacıyla güvenli taşıma protokolü olan HTTPSkullanılır. HTTPS istekleri,443 numaralı portu kullanır. Bu istekler için tarayıcıdaki site adresinde “http://” yerine “https://” kullanılması gerekir.

4. E-Posta Protokolleri

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol), bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Sadece e-posta yollamak için kullanılan bu protokolde basitçe, istemci bilgisayar SMTP sunucusuna bağlanarak gerekli kimlik bilgilerini gönderir, sunucunun onay vermesi halinde gerekli e-postayı sunucuya iletir ve bağlantıyı sonlandırır.E-posta almak için POP3 ya da IMAP protokolü kullanılır.Outlook, Thunderbird, gibi e-posta istemcileri, e-postaları göndermek üzere sunucuya iletirken SMTP servisinden faydalanır. 25 numaralı port SMTP sunucusu için ayrılmıştır.

POP3 (Port Office Protocol 3), istemciye gönderilmiş olan e-postaları istemcinin bilgisayarına indirmeye yarayan bir protokoldür. Bu protokol kimlik doğrulaması  gerektirdiği için kullanıcı adı ve parola, istemcinin kullandığı yazılımın ilgili alanlarına  girilmesi gerekir.

IMAP (Internet Message Access Protocol), e-posta almak için kullanılan bir protokoldür. IMAP istemcilerini destekleyen bir sunucu, kullanıcılarına adreslenen iletileri alır ve depolar. Ancak bu sunucu, iletileri kullanıcı silmediği sürece sunucudaki posta kutularında tutar. En güncel IMAP sürümü, 143 numaralı porttan istemci isteklerini dinleyen IMAP4'tür

5. DHCP
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), sistemdeki bilgisayarlara IP adreslerini ve buna ek olarak değişik parametreleri (Alt Ağ Maskesi, Varsayılan Ağ Geçidi, DNS Sunucusu gibi) atamak için kullanılan servistir.DHCP’nin temel özelliği, sistemi kuran kişilerin tek tek tüm makineleri gezip aynı veya benzer parametreleri defalarca eliyle girmesini engellemek,böylece zaman kazanmak ve sistem yöneticisinin işini kolaylaştırmaktır.İstemci bilgisayar ilk defa açıldığında öncelikle tüm ağa DHCP discovermesajını yollar. Bu mesajın içeriği, “Sistemde herhangi bir DHCP sunucu bulunuyor mu? Eğer var ise bir IP adresi istiyorum.” olarak özetlenebilir. Ağa gönderilen DHCP istek paketinde, istekte bulunulan IP adresi, MAC adresi ya da paketi gönderen bilgisayarın IP adresi bilinmediğinden, paketin içeriği aşağıdaki şekilde oluşacaktır:
1-Hedef IP adresi (Bilinmiyor): 255.255.255.255 (broadcast)
2-Hedef MAC adresi(Bilinmiyor): FF.FF.FF.FF.FF.FF.FF(broadcast)
3-Kaynak IP adresi(Bilinmiyor): 0.0.0.0
4-Kaynak MAC adresi:00-A0-CC-66-73-1F (Bu adres istemci bilgisayarın adresidir ve örnek olarak yazılmıştır.)
6. TELNET

Telnet, internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir sunucuya, uzaktaki başka bir bilgisayardan bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir. Bağlanılan bilgisayara girebilmek için bir kullanıcı isminizin ve bağlantının gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması gereklidir.Telnet 23 numaralı portu kullanmaktadır.
7 SSH
SSH, telnet gibi ağ üzerindeki bir sunucuya, uzakta bulunan bir başka bilgisayardan bağlantı sağlayan bir protokoldür. SSH açık haliyle “Secure Shell” yani güvenli kabuk anlamına gelir. Telnet’te, kullanıcı şifreleri dahil tüm iletişim açık yani şifrelenmeden gerçekleştirilirken SSH güvensiz makineler arasındaki iletişimi, güçlü bir kripto yöntemiyle şifreler.
SSH ile bağlantının gerçekleştirilebilmesi için Telnet ile bağlantıda olduğu gibibağlanılmak istenen sunucu makinede bir kullanıcı hesabının ve kullanıcı şifresinin bulunması gereklidir. Bunların dışında bir de SSH istemci programlarından birine ihtiyaç olacaktır. SSH ile bir bilgisayara bağlanabilmek için kullanıcı, öncelikle kimliğini ispatlayabilmelidir.SSH, 22 numaralı portu kullanır.

8. 8 SNMP

SNMP (Simple Network Management Protocol), ağ cihazlarının yönetimini ve izlenmesini kolaylaştıran bir uygulama katmanı protokolüdür. Bu protokol sayesinde ağdaki hemen her türlü cihaz izlenebilir hatta yapılandırmaları değiştirilebilir. SNMP, TCP/IP protokol kümesinin bir bileşenidir ve bir uygulama katmanı protokolü, veri tabanı şeması, veri nesneleri gibi standartlar barındırır.